İletişimin etkili bir biçimde gerçekleşebilmesi için dilsel birimlerin verici ve alıcı tarafından doğru ve uygun anlamlandırılması gerekir. Bu bakımdan konuşucuların dildeki birimlere yönelik farkındalıklarının oranı iletişimin niteliği açısından önemlidir. Bu çalışmada Türkçede iletişimsel edincin geliştirilmesinde gerekli olan söylem edinci içinde yer alan birimlerden “işte”nin anadili ve yabancı dil olarak Türkçe konuşurları tarafından farkındalığının betimlenmesi amacıyla yapılmıştır. Bu amaca yönelik olarak nitel araştırma yöntemlerinden tarama çalışması yapılmıştır. Çalışmada “işte”nin farklı işlevlerinin yer aldığı uzman görüşleriyle yapılandırılmış ve pilot çalışmayla güvenilirliği ölçülmüş videolardan oluşan görüşme formuyla katılımcılara “işte”nin işlevlerine yönelik sorular yöneltilmiştir. Yanıtlar iki grup katılımcıların verdikleri yanıtlar toplamında farkındalık açısından değerlendirildiğinde %69,47 oranı belirlenmiştir. Anadil konuşurlarının farkındalık oranı %72,71; yabancı dil olarak Türkçe öğrenmiş katılımcıların farkındalık oranı %58,08 olarak görülmüştür. 12 farklı bağlamda yer alan farkındalık oranları birbirleriyle karşılaştırmalı olarak incelendiğinde bir işlev dışında benzer bir oransal dağılım görülmüştür. Bu çalışmadaki bulgular alandaki diğer çalışmaların bulgularıyla koşut bir görünüm sergilemektedir. Yalnızca “aktarım” işlevinde dikkat çekici bir fark bulunmuş, anadili konuşurlarının farkındalığı bu işlevde yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerden daha düşük olarak gözlenmiştir. Bu durumun nedeni yabancı dilde bazı işlevlerin açık olarak öğretilmesinin etkisi olarak yorumlanmıştır.  

letişimsel edinç, söylem belirleyicileri, yabancı dil olarak Türkçe, “işte”, farkındalık