Bu araştırmanın amacı, nitelikli bir öğrencinin sahip olması gereken özellikleri öğretmen ve öğrenci algılarına göre karşılaştırmalı olarak incelemektir. Bu amaç doğrultusunda 10 öğretmen ve 20 öğrenciden oluşan ön çalışma grubuna nitelikli bir öğrencinin sahip olması gereken özelliklerin neler olduğu sorulmuş ve verilen yanıtlar üzerinde içerik analizi yapılmıştır. İçerik analizi sonuçları ve alanyazında geçen nitelikli öğrenci özelliklerine göre ön plana çıkan 10 özellik seçilmiştir. Araştırmanın evreni ortaokullarda öğrenim gören öğrenciler ve ortaokullarda görev yapan öğretmenlerdir. Bu evreni temsil etmek amacıyla İç Anadolu Bölgesi’ndeki bir il merkezinde devlet okullarına devam eden 748’i erkek, 772’si kız olmak üzere toplam 1520 öğrenciye; bu okullarda görev yapan 64’ü erkek, 110’u kadın olmak üzere toplam 174 öğretmene ulaşılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde, yargıcı kararlarına dayalı ölçekleme yaklaşımlarından, sıralama yargıları kanunuyla ölçekleme yöntemi kullanılmıştır. Analiz sonucunda öğrencilere göre nitelikli bir öğrencide olması gereken en önemli ilk üç özelliğin sırasıyla “saygılı olmak, çalışkan olmak ve kendini ifade edebilmek” olduğu belirlenirken; öğretmenlere göre ise bu sıralamanın “saygılı olmak, kendini ifade edebilmek ve yardımsever olmak” olarak bulunmuştur. Önem sıralaması en düşük olan özelliklerin öğrenciler açısından sırasıyla “eleştirel düşünebilmek, çok yönlü olmak ve yeniliklere açık olmak” olduğu; öğretmenler açısından ise bu özelliklerin “çalışkan olmak, çok yönlü olmak ve yeniliklere açık olmak” şeklinde sıralandığı bulunmuştur. Çalışmada ayrıca bu özelliklere ilişkin öğretmen ve öğrenci sıralamalarının cinsiyete göre farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Elde edilen bulgular alanyazın ışığında tartışılmış ve öğretmenlere, araştırmacılara ve politika yapıcılara çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Ortaokul öğrencileri, öğretmenler, 21. yüzyıl becerileri, değerler, ölçeklendirme