Değerler toplum içerisinde düzeni sağlayan ve o topluma mensup olan insanların büyük kısmı tarafından kabul gören yazısız normlardır. Adalet ve eşitlik değerleri ise bütün toplumlar tarafından gerekliliğine inanılan ve yazılı hale gelerek hukuk kuralı olarak uygulanan değerlerdir. Bu iki değerin en doğru şekilde uygulanabilmesi öncelikle bu değerlerin doğru şekilde anlaşılmasına bağlıdır. Bu nedenle toplumsal düzenin gelecekteki uygulayıcısı olan çocukların bu değerleri doğru şekilde anlayıp anlamadığını belirlemek oldukça önemlidir. Buradan hareketle araştırmanın amacı ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin eşitlik ve adalet değerlerine ilişkin bilişsel yapılarını belirlemektir. Araştırma tarama modelindedir. Araştırmanın çalışma grubunu, 2019-2020 eğitim öğretim yılı bahar döneminde Erzurum ilinde 4 ortaokulda 7. sınıfta öğrenim gören 97 öğrenci oluşturmaktadır.  Araştırmada veri toplama aracı olarak kelime ilişkilendirme testi kullanılmıştır. Adalet ve eşitlik değerlerine ilişkin olarak üretilen kelimelerin tekrarlanma sıklıkları dikkate alınarak kesme noktaları belirlenmiş, buradan hareketle kavram ağları oluşturulmuştur. Öğrenciler adalet değerine ilişkin olarak en fazla eşitlik kelimesini tekrarlarken, eşitlik değerine ilişkin olarak da adalet kelimesini tekrarlamışlardır. Hak, hukuk, terazi, özgürlük kelimeleri hem adalet hem de eşitlik değerleriyle ilişkilendirilmiştir. Bu kelimeler dışında öğrenciler adalet değeri için eşitliğin hemen ardından adil olma, doğruluk, dürüstlük, kanun, mahkeme kelimelerini üretmişlerdir. Eşitlik değerine ilişkin olarak da kadın erkek eşitliği, aynı kelimelerini üretmişlerdir. Öğrencilerin adalet ve eşitlik değerlerine ilişkin olarak kurdukları cümleler incelendiğinde, eşitlik değerine ilişkin kurdukları bilimsel bilgi içeren cümle sayısının daha fazla olduğu görülmektedir. Öğrencilerin adalet değerine ilişkin olarak kurdukları bilimsel bilgi içermeyen cümle sayısı daha fazladır. Öğrencilerin eşitlik değeri ile ilgili daha çok bilimsel bilgi sahibi oldukları söylenebilir. 

adalet, eşitlik, değer, bilişsel yapı