Abstract


EŞİNİN KİŞİLİĞİNİ NASIL TANIMLARSIN? EVLİ ÇİFTLERDE, İLİŞKİ DOYUMU İLE DOĞRULUK VE ÖNYARGI ARASINDAKİ İLİŞKİLER

Bu çalışmada evli bireylerin, birbirlerinin kişilik özelliklerine dair doğru ve yanlı tahminlerinin (gerçek benzerlik, varsayılan benzerlik ve yönlü önyargı) evlilik doyumları üzerindeki etkisinin ortaya çıkarılması amaçlamaktadır. Ayrıca kişilik özellikleri ile evlilik doyumu arasındaki ilişkide partnerlerin hoşgörü düzeyinin aracı rolü incelenmiştir. Çalışmada, ikili verilerle izleme doğruluğu ve ortalama düzey yanlılığın eşzamanlı olarak değerlendirilmesine olanak tanıyan ikili analiz yaklaşımlarından biri olan Aktör-Partner Karşılıklı Bağımlılık- Aracılık Modeli'nin (APIMeM) doğrudan bir uygulaması olan Doğruluk ve Yanlılık (T&B) modeli kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemi, 476 heteroseksüel evli çiftten oluşmaktadır (N= 952). Veri toplama aracı olarak Sıfatlara Dayalı Kişilik Ölçeği, Evlilik Doyum Ölçeği ve Hoşgörü Eğilimi Ölçeği kullanılmıştır. Yol analizi modelinin sonuçları incelendiğinde kadın partnerlerin kocalarının kişilik özelliklerine dair yanlı tahminleri ile kadın partnerlerin evlilik doyumu arasında kadın partnerlerin hoşgörü düzeyinin aracı rolü olduğu görülmüştür. Erkek partnerlerin eşlerinin kişilik özelliklerine dair yanlı tahminleri ile kadın partnerlerin ve erkek partnerlerin evlilik doyumu arasında erkek partnerlerin hoşgörü düzeyinin aracı rolü olduğu bulunmuştur. Ayrıca erkek partnerlerin eşlerinin kişilik özelliklerine dair varsayılan benzerliğinin, kadın partnerlerin evlilik doyumuna etkisinde kadın partnerlerin hoşgörü düzeyinin aracı rolü olduğu görülmüştür.



Keywords

Doğruluk, önyargı, evlilik doyumu, hoşgörü, aktör-partner karşılıklı bağımlılık aracılık modeli.





References