Abstract


SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ KÜRESEL SOSYAL SORUMLULUK DÜZEYLERİNİN ANALİZİ

Bu araştırmanın amacı sosyal bilgiler öğretmen adaylarının küresel sosyal sorumluluk düzeylerinin tespit edilmesidir. Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının küresel sosyal sorumluluk düzeylerinin tespit edilmesi ile programda ne gibi değişiklikler yapılabileceği konusunda yol gösterici olabileceği düşünülmektedir. Bu araştırmada karma yöntem kullanılmıştır. Bu çalışmada nicel araştırma yöntemi olarak betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın nitel kısmında ise durum çalışması kullanılmıştır. Nicel araştırma kısmında veri toplama araçları 182 katılımcıya uygulanmışken, nitel kısımda 20 kişiye uygulanmıştır. Araştırmanın nicel bölümü için veriler Başer ve Kılınç (2015) tarafından geliştirilen “Küresel Sosyal Sorumluluk Ölçeği” ile toplanmıştır. Ölçek, araştırmacılar tarafından 2020-2021 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde 1., 2., 3. ve 4. sınıf sosyal bilgiler öğretmen adaylarına uygulanmıştır. Küresel Sosyal Sorumluluk Ölçeği 30 maddeden oluşmaktadır. 5’li likert tipinde geliştirilen ölçeğin eyleme dönük sorumluluk, ekolojik sorumluluk, özgeci sorumluluk, ulusal sorumluluk olmak üzere dört alt boyutu vardır. Araştırmaya katılanlardan elde edilen veriler SPSS 25.0 istatistik paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın nitel kısmında veriler betimsel analize tabi tutularak incelenmiştir. Araştırmanın güvenirliği, verilerin nitel araştırma alanında deneyimli bir başka araştırmacı tarafından yeniden kodlanması ve ortaya çıkan kodlamaların karşılaştırılarak tutarlılığın kontrol edilmesi ile sağlanmaya çalışılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre sosyal bilgiler öğretmen adaylarının küresel sosyal sorumluluk düzeylerinin iyi seviyede olduğu görülmüştür. Ölçek alt boyutlarına bakıldığında en yüksek ortalamanın ekolojik sorumluluk boyutuna en düşük ortalamanın ise ulusal sorumluluk boyutuna ait olduğu görülmektedir. Araştırma diğer bir sonucuna göre, Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının küresel sosyal sorumluluk düzeylerinde cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir fark tespit edilmemiştir. Sonuç olarak, araştırmanın nitel verilerine göre, öğretmen adayları en çok topluma hizmet uygulamalarına katılma ve sivil toplum kuruluşlarına katılma, kimsesizlere yardım gibi sosyal sorumluluk faaliyetlerinde bulunduklarını, çevre temizliğine ve dünyadaki sorunlarına duyarlı olduklarını ifade etmişlerdir.



Keywords

Sorumluluk, sosyal sorumluluk, küresel sosyal sorumluluk, sosyal bilgiler, öğretmen adayları





References