Abstract


ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN DEMOKRATİK VE HOŞGÖRÜLÜ OLMAYA İLİŞKİN TUTUMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Bu çalışmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin demokratik ve hoşgörülü olmaya ilişkin tutumları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırma nicel araştırma yöntemlerinden biri olan ilişkisel tarama modeliyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini 2021-2022 eğitim öğretim yılı birinci döneminde Kütahya ili merkez ilçesinde öğrenim gören 402 ortaokul öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırma verileri, amaçlı örneklem yöntemlerinden biri kolay ulaşılabilir durum örneklemesi kullanılarak toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak “Kişisel Bilgi Formu”, Şimşek (2011) tarafından geliştirilen “Demokrasi Tutum Ölçeği” ve Taş (2018) tarafından geliştirilen “Hoşgörü Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada verilerin analizine geçilmeden önce Kolmogorov Smirnov, basıklık ve çarpıklık kat sayısı, Histogram, Q-Q Plot grafiği ve Kutu-çizgi grafiği ile verilerin normallik varsayımını karşılayıp karşılamadığına bakılmıştır. Buna göre Kolmogorov-Smirnov değeri, demokrasi ölçeği (p=.200) ve hoşgörü ölçeği için (p=.087) .05’den büyük bulunmuştur. Yapılan diğer analizlerle de çalışma verilerinin normal dağılım gösterdiği tespit edilmiştir. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, tek yönlü çok değişkenli varyans analizi (MANOVA), pearson korelasyon analizi ve basit doğrusal regresyon analizlerinden yararlanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre ortaokul öğrencilerinin demokratik ve hoşgörülü olmaya ilişkin tutumları ortalamanın üzerindedir. Ortaokul öğrencilerin demokratik olmaya ilişkin tutumları sınıf değişkenine göre anlamlı farklılık gösterirken, cinsiyet, kardeş sayısı, anne öğrenim durumu, baba öğrenim durumu ve gelir düzeyi değişkenlerine göre anlamlı farklılık göstermemektedir. Ortaokul öğrencilerin hoşgörülü olmaya ilişkin tutumları ise baba öğrenim durumu ve gelir düzeyi değişkenlerine göre anlamlı farklılık gösterirken, cinsiyet, sınıf, anne öğrenim durumu ve kardeş sayısı değişkenlerine göre anlamlı farklılık göstermemektedir. Ortaokul öğrencilerinin demokratik ve hoşgörülü olmaya ilişkin tutumları arasında orta düzeyde pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunurken; hoşgörülü olmaya ilişkin tutum, demokratik olmaya ilişkin toplam varyansın %32’sini açıklamaktadır.



Keywords

demokratik, hoşgörü, tutum, ortaokul öğrencisi.





References