Abstract


ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN RUMİNASYON VE PSİKOLOJİK ESNEKLİKLERİ (KABUL) ARASINDAKİ İLİŞKİDE BİLİŞSEL AYRIŞMANIN ARACI ROLÜ

Üniversite öğrencileri içinde bulundukları değişim süreçleri göz önüne alındığında depresyon açısından riskli gruptadır. Pandemi ve sonrasındaki süreçlere uyum sağlama aşamalarında öğrencilerin depresif belirtileri artabilmektedir. Depresyonun önemli göstergelerinden ilki ruminasyondur. Ruminasyon ruh sağlığının korunmasında önemli bir bileşen olan psikolojik esneklikten uzaklaşmaya neden olmaktadır. Bilişsel ayrışma ise kişinin tekrarlayan olumsuz düşünceleri ile arasına mesafe koyabilmesini sağlamaktadır. Bilişsel ayrışmanın ruminasyonla baş edebilme, kabulü ve psikolojik esnekliği artırabilmede aracı bir değişken olduğu düşünülerek bu çalışmada, ruminasyonun psikolojik esneklik (kabul) ile ilişkisinde bilişsel ayrışmanın aracı rolünün incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma yapısal eşitlik modeline göre desenlenmiştir. Bu kapsamda araştırmanın elverişlilik örnekleme yöntemiyle belirlenen çalışma grubunu 2022 yılında Türkiye’deki çeşitli üniversitelerde öğrenim görmeye devam eden yaşları 18 ile 28 arasında değişen 470 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Bu çalışmada psikolojik esneklik ölçeğinden alınan puanlar kabulün bir yansıması şeklinde değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre ruminasyon puanları arttıkça psikolojik esneklik ölçeğinden alınan kabul puanları azalmaktadır. Psikolojik esneklik ölçeğinden alınan puanlar ile bilişsel ayrışma puanları arasındaki ilişki ise orta düzeyde negatif yönlü olarak hesaplanmıştır. Ruminasyon ile bilişsel ayrışma ölçek puanları arasındaki ilişki orta düzeyde negatif yönlü olarak hesaplanmıştır. Aracılık analizi sonucunda ruminasyonun psikolojik esneklik ölçek puanları üzerinde negatif yönlü etkisi olup, ruminasyon psikolojik esneklik (kabul) ölçek puanlarındaki değişimin %38’ini açıklamıştır. Ruminasyonun psikolojik esneklik ölçek puanları üzerindeki dolaylı etkisi de anlamlı bulunmuştur. Ruminasyonun psikolojik esneklik (kabul) ölçek puanları üzerindeki etkisinde bilişsel ayrışma kısmi aracılık sağlamaktadır. Ruminasyon ve bilişsel ayrışma, kabulü temsil eden psikolojik esneklik ölçek puanlarındaki değişimin %47’sini açıklamıştır.



Keywords

Ruminasyon, psikolojik esneklik, bilişsel ayrışma, üniversite öğrencileri.





References