Abstract


SOSYAL BİLGİLER DERS KİTAPLARINDA YER ALAN EDEBÎ TÜRLERİN KAZANIM, İÇERİK VE DEĞERLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Araştırmanın amacı; sosyal bilgiler ders kitaplarında kullanılan edebî türlerin kazanım, içerik ve değerler açısından uygunluğunu saptamak; sınıf düzeyleri ve öğrenme alanlarına göre dağılımını tespit etmektir. Bu amaç doğrultusunda 5, 6 ve 7. sınıf düzeylerinde olmak üzere toplam 3 adet ders kitabı incelenmiştir. Nitel yaklaşımın benimsendiği bu araştırma, doküman incelemesi yöntemi ile yürütülmüş ve veriler içerik analizi tekniği ile çözümlenmiştir. Elde edilen bulgular, tablolar halinde sunulmuş ve yorumlanmıştır. Araştırma sonunda; 5. sınıf ders kitabında yer alan “Geçmişten Geleceğe Armağan: Ortak Miras” konusunda kullanılan roman, hikâye ve şiir türlerinin dışında, tüm sınıf düzeylerinde kullanılan edebî türlerin ve bu türler üzerinden hazırlanan etkinliklerin ilgili kazanımları gerçekleştirmeye, konunun içeriğine ve öğrencilerin sahip olması istenilen değerleri kazandırmaya uygun olduğu; en fazla edebî türün 7. sınıf ders kitabında; en az edebi türün 6. sınıf ders kitabında yer aldığı; tüm sınıf düzeyleri toplamında en çok kullanılan edebî türün şiir olduğu; en fazla edebî türün kullanıldığı öğrenme alanlarının ise; Kültür ve Miras ile Üretim, Dağıtım ve Tüketim öğrenme alanlarının olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonunda yararlanılan edebî türlerin ve bu türler üzerinden hazırlanan etkinliklerin ilgili kazanımları gerçekleştirmeye uygun olduğu; 5. ve 7. sınıfta kullanılan bazı edebî türlerin ise ilgili konu içeriklerine ve değerlere uygun olmadığı; en fazla edebî türün kullanıldığı öğrenme alanlarının “Kültür ve Miras” ile “Üretim, Dağıtım ve Tüketim” öğrenme alanlarının olduğu; 5. sınıf ders kitabında “Birey ve Toplum” ile “Bilim, Teknoloji ve Toplum” öğrenme alanlarında; 6. sınıf ders kitabında “İnsanlar, Yerler ve Çevreler”, “Bilim, Teknoloji ve Toplum”, “Üretim, Dağıtım ve Tüketim”, “Etkin Vatandaşlık” ve “Küresel Bağlantılar” öğrenme alanlarında; 7. sınıf ders kitabında“Küresel Bağlantılar” öğrenme alanında herhangi bir edebî türe yer verilmediği tespit edilmiştir.



Keywords

Sosyal bilgiler ders kitabı, sosyal bilgiler öğretimi, edebî tür





References