This study aimed to examine the constraints to participation in leisure activities and social media addiction levels of university students during the COVID-19 pandemic process according to some variables and it aims to determine the relationship between the constraints to participation in leisure activities and the social media addiction levels. The study group of the research consisted of 521 students, 297 females and 224 males, who are studying at Kastamonu University. In the study, the "Leisure Time Constraints Scale Short Form (LTCS-SF)” developed by Alexandris and Carroll (1997), adapted into Turkish by Gürbüz and Karakuş (2007), and later tested for construct validity by Gürbüz, Öncü, and Emir (2020), and the “Bergen Social Media Addiction Scale” developed by Billieux, Griffiths Kuss, Demetrovics, Mazzoni, and Pallesen (2016) and adapted into Turkish by Demirci (2019) were used. In the study, descriptive statistical methods (percentage, frequency, mean, standard deviation), T-test and one-way analysis of variance (ANOVA) were used to analyse the data. According to the results of the study, while there was a significant difference in the variable of daily internet usage time in the Individual Psychology, Lack of Knowledge, and Facility sub-dimensions of LTCS, there was no significant difference in the variables of gender and income level in all sub-dimensions of LTCS. In the Bergen Social Media Addiction Scale was a significant difference in the variables of gender and daily internet usage time, but no significant difference was found in the income variable. It was seen that the participants have the most constraints to participation in the facility, and their social media addiction level was at a medium level. As a result of the correlation analysis, it was determined that all sub-dimensions of LTCS were in a significant and positive relationship with social media addiction. It can be said that the differences in the leisure time constraints of the participants and their social media addictions were related to the restrictions in the pandemic process.

Leisure constraints, social media addiction, university students

Bu araştırmanın amacı, Covid-19 pandemi sürecinde üniversite öğrencilerinin serbest zaman etkinliklerine katılım engelleri ve sosyal medya bağımlılık düzeylerini bazı değişkenlere göre incelemek ve serbest zaman etkinliklerine katılım engelleri ile sosyal medya bağımlılık düzeyleri arasındaki ilişkiyi tespit etmektir. Araştırmanın çalışma grubunu, Kastamonu Üniversitesinde okuyan 297 kadın, 224 erkek toplam 521 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada Alexandris ve Carroll (1997) tarafından geliştirilen, Gürbüz ve Karaküçük (2007) tarafından Türkçeye uyarlanan, daha sonra Gürbüz, Öncü ve Emir (2020) tarafından yapı geçerliği sınanan “Boş Zaman Engelleri Ölçeği Kısa Formu (BZEÖ-KF)” ile Andreassen, Billieux, Griffiths Kuss, Demetrovics, Mazzoni, ve Pallesen tarafından (2016) geliştirilen, Demirci (2019) tarafından Türkçeye uyarlanan “Bergen Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada verilerin çözümlenmesinde betimleyici istatistik yöntemleri (yüzde, frekans, ort., standart sapma), T testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre, BZEÖ’nün Birey Psikolojisi, Bilgi Eksikliği ve Tesis alt boyutlarında günlük internet kullanım süresi değişkeninde anlamlı fark görülürken, BZEÖ’nün tüm alt boyutlarında cinsiyet ve gelir düzeyi değişkenlerinde anlamlı bir farklılığa rastlanmamıştır. Bergen Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği’nde ise, cinsiyet ve günlük internet kullanım süresi değişkenlerinde anlamlı fark görülürken, gelir değişkeninde anlamlı farklılığa rastlanmamıştır. Katılımcıların en çok tesis konusunda katılım engelleri olduğu, sosyal medya bağımlılık düzeylerinin de orta düzeyde olduğu görülmektedir. Yapılan korelasyon analizi sonucunda, BZEÖ’nün tüm alt boyutlarının sosyal medya bağımlılığı ile anlamlı ve pozitif yönde bir ilişki içinde olduğu tespit edilmiştir. Katılımcıların serbest zaman engellerindeki farklılıkların ve sosyal medya bağımlılıklarının pandemi sürecindeki kısıtlamalar ile ilişkili olduğu söylenebilir.

Serbest zaman engelleri, sosyal medya bağımlılığı, üniversite öğrencileri