The aim of this research is to determine the global social responsibility levels of social studies prospective teachers. It is thought that as a result of determining the global social responsibility levels of social studies prospective teachers, it can be a guide for what changes can be made in the program. As a research model, mixed method was used in this study. In this study, descriptive survey model was used as a quantitative research method. In the qualitative part of the study, a case study was used. While the data collection tools were applied to 182 participants in the quantitative research part, it was applied to 20 participants in the qualitative part. Data for the quantitative part of the research were collected with the "Global Social Responsibility Scale" developed by Başer and Kılınç (2015). The scale was applied by the researchers to the 1^st, 2^nd, 3^rd and 4^th year social studies prospective teachers in the spring term of the 2020-2021 academic year. The Global Social Responsibility Scale consists of 30 items. The scale developed in a 5-point Likert type has four sub-dimensions: action-oriented responsibility, ecological responsibility, altruistic responsibility, and national responsibility. The data obtained from the participants of the research were analyzed using the SPSS 25.0 statistical package program. In the qualitative part of the research, the data were analyzed with descriptive analysis. According to the results obtained from the research, it was found that the social studies prospective teachers' global social responsibility levels were at a good level. When the sub-dimensions of the scale are examined, it is seen that the highest average belongs to the ecological responsibility dimension. As a result, according to the qualitative data of the research, prospective teachers stated that they mostly participate in social responsibility activities such as participating in community service practices and participating in civil society organizations, helping the orphans, they are sensitive to environmental cleaning, and to the problems in the world.

Responsibility, social responsibility, global social responsibility, social studies, prospective teachers

Bu araştırmanın amacı sosyal bilgiler öğretmen adaylarının küresel sosyal sorumluluk düzeylerinin tespit edilmesidir. Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının küresel sosyal sorumluluk düzeylerinin tespit edilmesi ile programda ne gibi değişiklikler yapılabileceği konusunda yol gösterici olabileceği düşünülmektedir. Bu araştırmada karma yöntem kullanılmıştır. Bu çalışmada nicel araştırma yöntemi olarak betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın nitel kısmında ise durum çalışması kullanılmıştır. Nicel araştırma kısmında veri toplama araçları 182 katılımcıya uygulanmışken, nitel kısımda 20 kişiye uygulanmıştır. Araştırmanın nicel bölümü için veriler Başer ve Kılınç (2015) tarafından geliştirilen “Küresel Sosyal Sorumluluk Ölçeği” ile toplanmıştır. Ölçek, araştırmacılar tarafından 2020-2021 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde 1., 2., 3. ve 4. sınıf sosyal bilgiler öğretmen adaylarına uygulanmıştır. Küresel Sosyal Sorumluluk Ölçeği 30 maddeden oluşmaktadır. 5’li likert tipinde geliştirilen ölçeğin eyleme dönük sorumluluk, ekolojik sorumluluk, özgeci sorumluluk, ulusal sorumluluk olmak üzere dört alt boyutu vardır. Araştırmaya katılanlardan elde edilen veriler SPSS 25.0 istatistik paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın nitel kısmında veriler betimsel analize tabi tutularak incelenmiştir. Araştırmanın güvenirliği, verilerin nitel araştırma alanında deneyimli bir başka araştırmacı tarafından yeniden kodlanması ve ortaya çıkan kodlamaların karşılaştırılarak tutarlılığın kontrol edilmesi ile sağlanmaya çalışılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre sosyal bilgiler öğretmen adaylarının küresel sosyal sorumluluk düzeylerinin iyi seviyede olduğu görülmüştür. Ölçek alt boyutlarına bakıldığında en yüksek ortalamanın ekolojik sorumluluk boyutuna en düşük ortalamanın ise ulusal sorumluluk boyutuna ait olduğu görülmektedir. Araştırma diğer bir sonucuna göre, Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının küresel sosyal sorumluluk düzeylerinde cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir fark tespit edilmemiştir. Sonuç olarak, araştırmanın nitel verilerine göre, öğretmen adayları en çok topluma hizmet uygulamalarına katılma ve sivil toplum kuruluşlarına katılma, kimsesizlere yardım gibi sosyal sorumluluk faaliyetlerinde bulunduklarını, çevre temizliğine ve dünyadaki sorunlarına duyarlı olduklarını ifade etmişlerdir.

Sorumluluk, sosyal sorumluluk, küresel sosyal sorumluluk, sosyal bilgiler, öğretmen adayları